دستکش عایق برق چیست؟ انواع و سایزبندی آنها را بشناسید

• آشنایی با دستکش عایق برق
• کاربرد دستکش عایق برق 
• انواع کلاس و دسته‌بندی دستکش عایق برق
• جنس دستکش عایق برق
• سایز دستکش ایمنی کار در ارتفاع
• برندهای معتبر تولیدکننده دستکش برق
• دستورالعمل نظافت، بازرسی و نگهداری دستکش های عایق برق
• نحوه‌ی تست دستکش عایق
• استاندارد دستکش عایق برق
• نحوه صحیح اندازه گیری برای انتخاب دستکش
• چگونه دستکش مناسب انتخاب کنیم؟
• دستکش عایق برق باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد؟
• استاندارد ENEN 60903 چیست؟
• سخن آخر درباره دستکش عایق برق
• سوالات متداول درباره دستکش عایق برق

دستکش عایق برق از موادی ساخته شده اند که می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانند ولتاژ بالا را تحمل و از عبور جریان الکتریکی از بدن کاربر جلوگیری کنند. این دستکش‌ها بر اساس توانایی آنها در تحمل سطوح مختلف ولتاژ طبقه بندی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شوند. اما انواع دستکش عایق برق چیست؟ نحوه انتخاب و خرید دستکش کار برای عایق برق چیست؟ استانداردهای مورد نیاز دستکش عایق برق چیست؟ بیایید در این مقاله از ایمنکس اطلاعات صفر تا صد دستکش الکتریکی را بررسی کنیم.

آشنایی با دستکش عایق برق

دستکش‌ عایق برق یا دستکش الکتریکی، نوعی از تجهیزات ایمنی است که برای محافظت از افراد در برابر برق گرفتگی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دستکش‌ها ابزار ضروری برای مهندسان برق و کارگرانی است که با برق سرو کار دارند. از دست کارگران در برابر شوک الکتریکی هنگام کار در نزدیکی یا روی سیم‌ها، کابل‌ها و تجهیزات الکتریکی از جمله تابلو برق پست و ترانسفورماتورها محافظت می‌کند. استفاده از آنها در هنگام بروز خطر برق گرفتگی کاملا ضروری است.

کاربرد دستکش عایق برق

دستکش‌‌های عایق برق در انواع صنایع که حفاظت در برابر شوک وخطرات برق بسیار مهم است، کاربرد‌های زیادی دارند که عبارتند از:

• تعمیر و نگهداری برق: برق‌کارها و کارگران تعمیر و نگهداری برق هنگام سرویس تجهیزات برق مانند ترانسفورماتور، قطع کننده مدار و تابلوهای برق از دستکش‌های عایق استفاده می‌کنند.
• کار با ولتاژ بالا: در هنگام کار با سیستم‌های برق با ولتاژ بالا، مانند پست‌های برق یا خطوط برق هوایی که خطر برق گرفتگی و مرگ وجود دارد، باید از دستکش‌های عایق با درجه ولتاژ بالاتر استفاده ‌شود.
• تست و عیب‌یابی: هنگام انجام تست‌های برق، دستکش‌های برق برای محافظت از تکنسین‌ها در برابر برق گرفتگی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
• کار آزمایشگاهی: در آزمایشگاه‌های علمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌و محیط‌های صنعتی که آزمایش‌ها یا تحقیقات برق انجام می‌شود، ممکن است از دستکش‌های عایق برای محافظت از محققان و تکنسین‌ها در برابر خطرات برق مرتبط با کارشان استفاده شود.

دستکش های الکتریکی ممکن است کاربرد های بیشتری داشته باشند، اما مهمترین عامل در عملکرد مناسب این دستکش ها، کیفیت و ایمن بودن آنهاست. در هنگام انتخاب و خرید دستکش عایق برق به دنبال بهترین انها از نظر استاندارد و کیفیت باشید.

انواع کلاس و دسته‌بندی دستکش عایق برق

دسته بندی دستکش‌های عایق بر اساس درجه ولتاژ آن‌ها صورت می‌گیرد. برخی از مهم ترین کلاس‌های دستکش عایق برق و موارد کاربرد آنها عبارتند از:

همانطور که می‌بینید انواع مختلفی از دستکش الکتریکی باکاربردهای مختلفی وجود دارند. برای انتخاب بهترین نوع دستکش عایق باید دقت کنید. خرید دستکش استاندارد و باکیفیت از فروشگاه‌های معتبر یعنی سرمایه گذاری بزرگ برای حفظ سلامتی در برابر خطر برق گرفتگی!

جنس دستکش عایق برق

دستکش‌های عایق که برای ایجاد عایق برق و محافظت در برابر شوک برق طراحی شده‌اند، معمولاً از موادی با قدرت دی الکتریک بالا ساخته می‌شوند. ماده اولیه مورد استفاده برای عایق دستکش لاستیک است، اما احتمال دارد در ساخت آنها از مواد مصنوعی مانند لاتکس یا نئوپرن نیز استفاده شود.

جنس دقیق دستکش‌های عایق برق ممکن است متفاوت باشد اما معمولاً از موادی مانند لاتکس طبیعی یا مصنوعی، نایلون، و روی پلیمرها استفاده می‌شود. جنس دستکش عایق برق باید از مواد باکیفیت و دارای ویژگی‌های عایق الکتریکی مناسب باشند تا بتوانند از تماس بدن با مدارهای برقی جلوگیری کنند.

برخی دستکش‌های عایق برق ممکن است دارای لایه‌های داخلی نرم و راحتی باشند تا کاربران بتوانند در ساعات طولانی کار از آنها استفاده کنند. مهمترین نکته در انتخاب و خرید دستکش ایمنی برق این است که هرگز از دستکش‌های عایق برق، بدون استاندارد و گواهینامه مناسب استفاده نکنید.

سایز دستکش ایمنی کار در ارتفاع

یکی از مهمترین مسائل در انتخاب و خرید دستکش ایمنی کار در ارتفاع، انتخاب سایز مناسب است. چون دستکش های تنگ و یا زیاد گشاد ممکن است در حین کار دست ها را اذیت کنند. برای همین باید انواع مختلف سایز دستکش برق را بشناسید.

در روش دیگری برای مشخص کردن سایز دستکش ایمنی برق باید طول انگشت میانی (بلندترین انگشت) را از بالاترین نقطه تا مچ دست اندازه گرفته و با استفاده از جدول زیر سایز مناسب دستکش خود را انتخاب کنید.

برندهای معتبر تولیدکننده دستکش برق

برندهای معتبری در زمینه طراحی و ساخت دستکش های مقاوم به برق وجود دارند که برخی از آنها عبارتند از:

• برند دستکش برق Regeltex از کشور فرانسه
• دستکش برق با برند CATU از کشور فرانسه
• دستکش برق Honeywell Salisbury از ایالات متحده
• دستکش برق با برند Novax از کانادا
• برند دستکش برق Secura از لهستان

در بین این موارد، معتبرترین برند دستکش ایمنی برق که در ایران طرفداران زیادی دارد برند لهستان و فرانسه است. اما در هنگام خرید و انتخاب دستکش ایمنی برق باید به استاندارد بودن و کاربرد آنها توجه داشته باشید. بهتر است محصول مورد نظر خود را از فروشگاه های اینترنتی معتبر خریداری کنید. حتی توصیه می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود قبل از نهایی کردن خرید دستکش ایمنی برق با یک مشاوره آنلاین، اطلاعات بیشتری را در این زمینه کسب کنید.

دستورالعمل نظافت، بازرسی و نگهداری دستکش های عایق برق

استفاده از دستکش عایق برق مانند دستكش مقاوم در برابر حرارت می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانند ضامن سلامتی کاربران در برابر خطرات احتمالی باشند. اما از طرفی هم، نحوه استفاده درست و نگهداری اصولی آنها می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند تاثیر زیادی در عملکرد و مقاومت آنها داشته باشد. پس دستورالعمل نظافت، بازرسی و نگهداری دستکش¬های عایق برق را بدانید و حتما آنها را جدی بگیرید. برخی از مهمترین آنها عبارتند از:

• دستکش ها را هربار پس از استفاده، با یک حوله یا پارچه نرم تمیز کنید. برای شستشوی آنها از مواد شیمیایی تنظیم‌کننده pH مناسباستفاده کنید. از مواد آبکاری یا سایر مواد شیمیایی ترکیبی برای تمیز کردن دستکش ایمنی برق استفاده نکنید چون باعث آسیب آنها می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود. دستکش‌ها را به آرامی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌و با آب سرد شستشو دهید. سپس آن‌ها را خشک کنید.
• هربار قبل از استفاده، دستکش ها را از نظر خراش، سوراخ و پارگی های احتمالی بررسی کنید. هرگز از دستکش های آسیب دیده و پاره شده در حین کارهای الکتریکی استفاده نکنید.
• حتما دستکش‌ها را در محل خشک و تازه نگهداری کنید. از قرارگیری دستکش ها در تماس با مواد شیمیایی یا اشعه مستقیم خورشید خودداری کنید. در صورت عدم استفاده به مدت طولانی، دستکش‌ها را در یک کیسه محافظ قرار دهید تا از خراش و آسیب‌های ممکن جلوگیری شود. بر اساس استانداردها و توصیه‌های تولیدکننده، دستکش‌ها را در بازه‌های زمانی منظم تعویض کنید.

نحوه‌ی تست دستکش عایق

آزمایش و نحوه‌ی تست دستکش‌های عایق برای اطمینان از محافظت لازم در برابر شوک و خطرات برق بسیار مهم است. برخی از مهمترین تست دستکش عایق برق برای بررسی کیفیت آنها عبارتند از:

• تست هوا: تست هوا یک روش ساده برای بررسی نشتی در دستکش‌های عایق الکتریکی است.
• تست برق: آزمایش برق برای تأیید خواص عایق دستکش و توانایی آنها در محافظت در برابر شوک برق ضروری است. برای انجام این تست از یک تستر دستکش برق تخصصی (که به عنوان تستر دی الکتریک یا تستر ولتاژ دستکش نیز شناخته می‌شود) استفاده کنید. این دستگاه یک ولتاژ کنترل شده به دستکش اعمال کرده و نشتی جریان را اندازه گیری می‌کند.
• تست جذب دی الکتریک: برخی از روش‌های آزمایش شامل آزمایش جذب دی الکتریک است که به عنوان تست اثبات یا "تست شکست" نیز شناخته می‌شود. در این آزمایش، دستکش‌ها برای مدت زمان مشخصی تحت ولتاژی بالاتر از حداکثر ولتاژ استفاده قرار می‌گیرند تا مقاومت آنها در برابر یک رویداد گذرا برق بررسی شود.

استاندارد دستکش عایق برق

استاندارد حاکم بر دستکش‌های عایق برق در ایالات متحده توسط انجمن آمریکایی تست و مواد (ASTM) تعیین شده است. برای مثال، ASTM D120 استانداردی است که دستورالعمل‌هایی را برای ساخت، آزمایش و استفاده از دستکش‌های عایق برق ارائه می‌دهد. دستکش‌ها عایق برق با استاندارد ASTM D120 معیارهای خاصی را برای خواص عایق برق و ایمنی دارند. به طور کلی استاندارد‌های زیادی به این منظور وجود دارند که رعایت آن‌ها توسط سازندگان دستکش عایق برق الزامی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌است.

نحوه صحیح اندازه گیری برای انتخاب دستکش

انتخاب دستکش مناسب برای اطمینان از راحتی بسیار مهم است. برای اندازه‌گیری دقیق، مطمئن شوید که دست‌هایتان در اندازه نرمال و ریلکس هستند. از اندازه گیری دستکش در زمانی که دست های شما سرد هستند خودداری کنید.

در ادامه، نوار اندازه گیری را دور کف دست غالب خود، درست زیر بند انگشتان (در اطراف پهن ترین قسمت دست) بپیچید. برای اندازه گیری طول دست، از نوک انگشت وسط شروع کنید و تا کف دست، نزدیک مچ دست، را اندازه بگیرید.

تولیدکنندگان مختلف ممکن است نمودار اندازه کمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌متفاوت داشته باشند، بنابراین بهتر است در صورت وجود به نمودار اندازه برند خاص مراجعه کنید. به طور معمول، اندازه دستکش با ترکیبی از اعداد و حروف برچسب گذاری می‌شود. اعداد معمولاً نشان دهنده دور دست و حروف نشان دهنده طول یا مدل دستکش هستند. به عنوان مثال، یک دستکش سایز "8" ممکن است برای دستی با دور 8 اینچی مناسب باشد و "M" ممکن است طول متوسط را نشان دهد.

برخی از نمودارهای اندازه دستکش نیز ممکن است شامل دور دست بر حسب سانتی متر باشند، که مطابقت با اندازه‌های شما را آسان تر می‌کند.

چگونه دستکش عایق برق مناسب انتخاب کنیم؟

انتخاب دستکش مناسب برای اطمینان از ایمنی، راحتی و اثربخشی برای وظایف یا محیط‌های خاص بسیار مهم است. عوامل زیادی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانند در انتخاب بهترین دستکش عایق برق موثر باشند، از جمله:

نوع خطر

خطرات احتمالی در حین کار را شناسایی کنید. دستکش‌ها برای انواع مختلف حفاظت از جمله مقاومت شیمیایی، مقاومت برش، مقاومت در برابر حرارت، عایق برق و غیره طراحی شده‌اند. با توجه به نوع خطر، دستکش‌هایی را انتخاب کنید که برای خطراتی که در معرض آن قرار می‌گیرید مناسب باشد. به عنوان مثال، هنگام کار با مواد خورنده باید از دستکش‌های مقاوم در برابر مواد شیمیایی استفاده شود.

سازگاری مواد

میزان سازگاری مواد دستکش با مواد شیمیایی در انتخاب دستکش عایق برق مهم است. برخی از مواد شیمیایی می‌توانند در طول زمان به جنس خاصی از دستکش نفوذ کنند. حتی باعث پارگی و سوراخ شدن آنها شوند.

جنس دستکش

بسته به نیاز خود، جنس دستکش مناسب مانند لاتکس، نیتریل، نئوپرن، پی وی سی یا چرم را انتخاب کنید. دستکش های عایق الکتریکی با جنس های مختلف کاربرد های متنوعی دارند.

برای انتخاب دستکش عایق برق باید به نکات و دستورالعمل های بیشتری دقت کنید. پس اگر قصد خرید دستکش عایق برق با کیفیت را دارید بهتر است قبل از تصمیم گیری یک مشاوره آنلاین و رایگان دریافت کنید تا با کسب اطلاع کاملتری خرید خود را انجام دهید.

دستکش عایق برق باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد؟

دستکش عایق برق که برای محافظت از برق گرفتگی طراحی و ساخته می‌شوند دارای ویژگی‌های زیادی هستند که هنگام خرید دستکش الکتریکی باید به آنها توجه کنید از جمله:

• جنس دی الکتریک:دستکش‌های عایق باید از مواد دی الکتریک با مقاومت برق بالا، معمولاً از لاستیک یا مواد مصنوعی مانند نئوپرن یا لاتکس ساخته شوند. این ماده از عبور جریان الکتریسیته از دستکش به دستان کاربر جلوگیری می‌کند.
• رتبه بندی ولتاژ: هر جفت دستکش عایق باید دارای ولتاژ مشخصی باشد که توسط سازنده مشخص شده است. درجه بندی ولتاژ، نشان دهنده حداکثر سطح ولتاژی است که دستکش می‌تواند با خیال راحت از آن محافظت به عمل آورد. کاربران باید دستکش‌هایی با درجه ولتاژ مناسب را برای کار خودشان انتخاب کنند.
• کدگذاری رنگ: دستکش‌ها اغلب بر اساس استانداردهای صنعتی کد رنگی می‌شوند تا درجه ولتاژ آنها را نشان دهند. این ویژگی، انتخاب و تشخیص سطح حفاظتی که توسط دستکش‌ها ارائه می‌شود را برای کاربران آسان می‌کند.
• طول مناسب: دستکش‌های عایق دارای طول‌های مختلفی هستند، از جمله دستکش‌هایی که دست‌ها و مچ‌ها را می‌پوشانند یا دستکش‌های بلندتری که تا ساعد کشیده می‌شوند. انتخاب طول بستگی به کاربرد خاص و سطح حفاظت مورد نیاز دارد.
• تست و صدور گواهینامه: دستکش عایق برق باید تحت آزمایش‌های دقیق قرار گیرد تا از دست نخورده بودن خواص عایق برق آنها اطمینان حاصل شود. به دنبال دستکش‌هایی باشید که مطابق با استانداردهای صنعتی مرتبط هستند.

استاندارد ENEN 60903 چیست؟

EN 60903 یک استاندارد اروپایی است که الزامات دستکش‌های عایق برق را مشخص می‌کند. این استاندارد عمدتاً در اروپا برای اطمینان از ایمنی و اثربخشی دستکش‌های عایق مورد استفاده توسط برق و کارگران برق استفاده می‌شود. EN 60903 جنبه‌های مختلف مربوط به طراحی، آزمایش و استفاده از دستکش‌های عایق برق را تشریح می‌کند.

سخن آخر درباره دستکش عایق برق

دستکش عایق برق ابزاری حیاتی برای اطمینان از ایمنی افرادی است که در محیط‌های الکتریکی کار می‌کنند. آنها با ایجاد مانعی بین کاربر و اجزای الکتریکی فعال، با کارایی آنها بر اساس درجه بندی کلاس و ولتاژ، نگهداری مناسب و استفاده در ارتباط با سایر PPE، در برابر شوک الکتریکی در امان نگه می‌دارند.

فروشگاه‌های مختلفی امروزه اقدام به فروش دستکش عایق برق می‌کنند که کیفیت جنس هر کدام به دیگری متفاوت است. توجه داشته باشید برای خرید این تجهیزات باید از فروشگاه‌های معتبری مانند ایمنکس اقدام به خرید نمایید تا جنس خریداری شده دارای کیفیت مناسبی باشد زیرا استفاده از جنس بی کیفیت یعنی پذیرش ریسک مرگ در اثر بی احتیاطی!

سوالات متداول درباره دستکش عایق برق